مارلات و گوردون Marlatt و Gordon (1985) [2] برنامه "پیشگیری از عود" Relapse prevention را با تلفیق اصول شناخت و رفتار درمانی و مراقبه بصیرت (مشاهده گری)؛ برای ممانعت از برگشت به اعتیاد ارائه نمودند. مراقبه بصیرت برای مقابله با وسوسهء برگشت به اعتیاد به بیماران یاری می رساند.

مارلات در 1994 اعلام نمود[3]  که مراقبه بصیرت بر اساس پذیرش تجربه ی مشاهدهء تغییر دائمی حس های بدنی در لحظه به لحظه زمان حال استوار است و خرد درک و پذیرش عمیق تغییر، تعادل ذهن و صبر را به ارمغان می آورد[1,3] . در صورتیکه اعتیاد، درست بر خلاف تجربهء مراقبه بصیرت، بر اساس عدم توانایی در پذیرش لحظه حال و جستجوی مصرانه برای تجربه نشئگی بعدی اعتیاد است.

 استعاره "موج سواری بر روی امواج اشتیاق " با کمک تمرین مراقبه، بیمار را تشویق می کند که "اشتیاق و حرص شدید به ماده مورد اعتیاد" را همچون "موج اقیانوس" تصور نماید که به تدریج پدیدار می شود و به اوج خود می رسد ولی به تدریج هم فروکش می کند تا نا پدید گردد.

در واقع مراقبه گر درک می کند که عدم پاسخ به میل شدید درونی و فقط مشاهده گر بودن این میل، در نهایت منجر به عبور بی خطر این میل می گردد و آسمان هم به زمین نمی رسد! صرف مشاهدهء میلی که از "نا خود آگاه شرطی" می جوشد و اوج می گیرد، کار ساده ای نیست زیرا این میل تقاضای شدید پاسخ و عمل را مطرح می کند، اما مراقبه گر صبور با کمک مشاهده، زور و فشار میل را کاهش می دهد تا بتدریج این میل از اوج به حضیض و افول برسد. مشاهدهء این "اوج و حضیض میل" را بدون غرق شدن در واكنش، موج سواری می گویند. این موج سواری در سایه ء حضور آگاهانه و حفظ تعادل ذهن امکان پذیر است و در صورت عدم حضور و در تاریکی عدم مشاهده گری، میل و افکار همراه آن انسان را به مانند پر کاه به هر کجا می کشانند و سرانجام غرق خواهند کرد. اما هر میل شدید و حرصی، دیر یا زود فروکش خواهد کرد؛ و هنر مشاهده گر آن است که در تلهء حرص گرفتار نشود و در اوج حرص، دست به گفتار و رفتاری نزند که جز پشیمانی و رنج چیزی به دنبال ندارد! تنها موج سواری کند و از غرق شدن در دریای امیال بپرهیزد.

بنابراین مهارت های مراقبهء بصیرت، بیماران را قادر می سازد تا امواج اشتیاق را همانطور که بروز می نمایند، مشاهده کنند. آنها را بدون قضاوت بپذیرند و با آنها به روشهای مناسب و عاقلانه، برخورد نمایند. مشاهدهء بدون رد و قبول میل و اشتیاق، قدرت لجام گسیختهء آن را به نفع مشاهده گر مصادره می کند!

اصولاً هدف از حرص شدید این است که بر اساس نا آگاهی و غرق شدن در افکار شرطی و ندیدن عواقب کار، ما را به عمل واکنشی و احساسی وادار نماید. در اوج میل و حرص بنظر می رسد که مهمترین عاملی که انسان را از غرق شدن در حرص و عواقب آن محافظت می کند، حضور در زمان حال، آگاهی ورای فکر و مشاهده گری و عقل کلی است. مراقبه گر یا کسی که این تمرین را انجام می دهد، در این "موج سواری" و در حالت توجه، مراقب است که غرق در اشتیاق نگردد و بر اساس آن مرتکب عمل نشود و درک نماید که اشتیاق شدید هم از قانون گذرا و موقتی بودن تبعیت می نماید. این تمرین از پایه های مراقبه بصیرت و مشاهده گری است که در اعماق ذهن و در ریشه های عادتهای قدیمی هم تمرین می شود و دیر یا زود به ریشه کنی آنها منتهی خواهد شد.